Cách tính Nenkin ở Nhật và những điều cần biết 2024

Nenkin (年金) – nghe có vẻ như tên một món sushi đặc biệt, nhưng thực ra, đây là hệ thống lương hưu của Nhật Bản! Đây là khoản tiền mà cả người lao động lẫn doanh nghiệp đều phải "góp sức" để dành dụm trong suốt những năm làm việc chăm chỉ. Đối với người nước ngoài sống và làm việc ở Nhật, việc hiểu rõ cách tính nenkin là một điều không thể thiếu, vì ai mà không muốn nghỉ hưu thoải mái, phải không?

Hãy cùng Mailmate tìm hiểu về hệ thống và cách tính Nenkin ở Nhật nhé

1. Nenkin là gì?

Hệ thống nenkin ở Nhật Bản bao gồm hai loại bảo hiểm chính:

• Kokumin Nenkin (国民年金 - Bảo hiểm quốc dân): Đây là bảo hiểm bắt buộc đối với tất cả cư dân Nhật Bản từ 20 đến 59 tuổi, bao gồm người nước ngoài. Người lao động tự do hoặc không thuộc hệ thống doanh nghiệp thường sẽ tham gia loại bảo hiểm này.

• Kosei Nenkin (厚生年金 - Bảo hiểm lao động xã hội): Đây là bảo hiểm dành cho người làm việc trong các công ty hoặc tổ chức. Cả người lao động và công ty đều đóng góp vào loại bảo hiểm này, và thường mức đóng sẽ cao hơn do được tính theo mức lương.

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến tính toán Nenkin

Khi tính toán số tiền nenkin bạn sẽ nhận được, có ba yếu tố quan trọng:

• Số năm đã đóng bảo hiểm: Thời gian đóng góp càng lâu thì số tiền nenkin khi nhận càng cao.

• Mức lương trung bình hàng tháng: Đặc biệt quan trọng với bảo hiểm lao động (Kosei Nenkin), nơi số tiền nhận được khi nghỉ hưu phụ thuộc vào mức lương trung bình trong thời gian làm việc.

• Loại bảo hiểm: Kokumin Nenkin và Kosei Nenkin có cách tính và mức độ khác nhau. Người tham gia Kosei Nenkin có thể nhận được số tiền cao hơn vì mức đóng thường cao hơn và dựa vào lương.

3. Công thức tính Nenkin cơ bản

Dưới đây là cách tính toán cho từng loại nekin:

Cách tính Kokumin Nenkin

Kokumin Nenkin là mức bảo hiểm cơ bản mà tất cả cư dân Nhật Bản phải đóng, với mức đóng hiện tại là khoảng 16,980 mỗi tháng từ tháng 4 năm 2024 đến tháng 3 năm 2025 (có thể thay đổi mỗi năm). Số tiền nhận được khi nghỉ hưu dựa trên số năm đóng bảo hiểm.

• Công thức: Tổng số năm đóng bảo hiểm x Số tiền nenkin nhận mỗi năm

• Ví dụ: Nếu bạn đóng bảo hiểm Kokumin Nenkin đủ 40 năm tính đến 2024, số tiền nhận được sẽ là khoảng 816,000 yên/năm (thay đổi tùy vào quy định).

Cách tính Kosei Nenkin

Kosei Nenkin phức tạp hơn vì nó dựa trên thu nhập trung bình trong thời gian làm việc:

• Công thức: [(Mức lương trung bình hàng tháng x Hệ số nhân) + Khoản phụ cấp] x Tổng số năm đóng bảo hiểm

• Ví dụ: Nếu lương trung bình hàng tháng của bạn là 300,000 yên và bạn làm việc trong 20 năm, hệ số và phụ cấp sẽ tính theo quy định từng năm để ra số tiền nhận được khi nghỉ hưu.

4. Rút bảo hiểm trọn gói khi về nước cho người tham gia Kokumin Nenkin

Điều kiện rút bảo hiểm

Để nộp đơn yêu cầu, bạn cần thỏa mãn các điều kiện sau:

• Người có quốc tịch nước ngoài sau khi không còn địa chỉ tại Nhật có thể yêu cầu thanh toán trợ cấp lương hưu trọn gói sau khi rời khỏi Nhật nếu yêu cầu thanh toán trong vòng 2 năm kể từ ngày sau cùng tham gia đóng bảo hiểm quốc dân. (từ ngày không còn địa chỉ cư trú tại Nhật) 

• Những người có tổng số tháng tham gia đóng bảo hiểm từ 6 tháng trở lên và chưa có quyền được nhận trợ cấp lương hưu đều thuộc đối tượng này.

Số Tiền thanh toán sẽ phụ thuộc vào số tháng bạn đã đóng góp. Bảng dưới đây sẽ cung cấp các ví dụ về số tiền nekin bạn có thể nhận nếu tháng đóng góp cuối cùng của bạn nằm trong khoảng từ tháng 4 năm 2024 đến tháng 3 năm 2025. 

Cách tính tổng số tháng đóng góp

Nếu bạn có giai đoạn được miễn đóng góp, tổng số tháng đã đóng góp của bạn sẽ được tính như sau:

• Số tháng đã đóng đủ toàn bộ đóng góp + (số tháng đóng 1/4 mức đóng góp) x 1/4 + (số tháng đóng 1/2 mức đóng góp) x 1/2 + (số tháng đóng 3/4 mức đóng góp) x 3/4

5. Rút bảo hiểm trọn gói khi về nước cho người tham gia Kosei Nenkin

Điều kiện rút bảo hiểm

• Người có quốc tịch nước ngoài sau khi không còn tư cách đóng bảo hiểm quốc dân(không còn địa chỉ tại Nhật) có thể yêu cầu thanh toán trợ cấp lương hưu trọn gói trong vòng 2 năm kể từ ngày sau cùng tham gia đóng bảo hiểm quốc dân.

• Những người có tổng số tháng tham gia đóng bảo hiểm lao động xã hội từ 6 tháng trở lên và chưa có quyền được nhận nenkin lương hưu đều thuộc đối tượng này. Tuy nhiên, trợ cấp này cũng là đối tượng chịu thuế.

Cách tính số tiền nenkin trọn gói được nhận

Số tiền hoàn trả được tính theo bảng dưới đây tương ứng với tổng số tháng đóng bảo hiểm và tháng cuối nộp phí bảo hiểm lao động xã hội (tháng trước tháng có ngày không còn tư cách đóng bảo hiểm).

Số tiền nekin trọn gói được nhận ＝Tiền lương căn bản trung bình trong thời gian là người đóng bảo hiểm × Tỷ lệ thanh toán* ((Tỉ lệ tiền bảo hiểm×1/2） × Số tương ứng số tháng tham gia đóng bảo hiểm) 

(Tỷ lệ thanh toán* tương ứng với thời gian của người được tiền nenkin được thể hiện trong bảng dưới đây）

*Tỷ lệ thanh toán

Lưu ý: Tỷ lệ phí bảo hiểm

• Nếu tháng cuối là từ tháng 1- tháng 8 thì tỷ lệ phí bảo hiểm sẽ tính vào thời điểm tháng 10 năm kia. 

• Nếu tháng cuối là từ tháng 9 - tháng 12 thì tỷ lệ phí bảo hiểm sẽ tính vào thời điểm tháng 10 năm ngoái.

6. Cách nhận tiền nenkin

Vui lòng nộp "Đơn thông báo chuyển đi" (転出届) và báo cáo kết thúc tham gia Bảo Hiểm Lương Hưu Quốc Gia cho văn phòng thành phố nơi bạn cư trú.

Hồ sơ đính kèm:

1. Bản sao Passport (hộ chiếu) (trang có thể xác nhận họ tên, ngày tháng năm sinh, quốc tịch, chữ ký, tư cách lưu trú)

2. Hồ sơ có thể xác nhận không còn địa chỉ ở Nhật (bản sao có xóa thông tin trên phiếu cư trú.v.v). Trước khi rời Nhật, nếu bạn nộp giấy chuyển hộ khẩu đi cho cơ quan hành chính địa phương nơi bạn sống thì tổ chức quản lý lương hưu Nhật Bản có thể từ thông tin được xóa đi trong phiếu cư ngụ mà xác nhận được người đã nộp giấy chuyển hộ khẩu không còn địa chỉ ở Nhật nữa, do vậy bạn không cần nộp giấy tờ kèm theo ở mục này.

3. Vui lòng lấy chứng nhận của ngân hàng vào cột “Cột chứng nhận của ngân hàng” trong đơn đăng ký, hoặc gửi kèm hồ sơ có thể xác nhận “Tên ngân hàng”, “Tên chi nhánh”, “Địa chỉ chi nhánh”, “Số tài khoản”, và “Tên tài khoản của người đăng ký”. Ngoài ra, phải đăng ký tên tài khoản bằng chữ Katakana trong trường hợp nhận tiền nenkin thông qua cơ quan ngân hàng trong nước Nhật.

4. Hồ sơ có thể xác nhận rõ ràng số hiệu lương hưu cơ bản trong giấy thông báo số hiệu lương hưu cơ bản hay sổ hưu trí, v.v. 

Sau khi rời Nhật, bạn cần điền vào Mẫu yêu cầu rút bảo hiểm trọn gói (Lump-sum Withdrawal Payment Claim Form) với các thông tin cần thiết, tham khảo các ghi chú và hướng dẫn trên mẫu đơn. 

Gửi đơn đã hoàn thành qua đường bưu điện đến địa chỉ:

• Japan Pension Service, 3-5-24, Takaido-nishi, Suginami-ku, Tokyo 168-8505 Japan.

• Hoặc: 〒168-8505 東京都杉並区高井戸西 3 丁目 5 番 24 号 日本年金機構（外国業務グループ）

Lưu ý: 

• Mẫu đơn yêu cầu có sẵn tại bất kỳ văn phòng thành phố nào (phòng Bảo Hiểm Lương Hưu Quốc Gia), văn phòng chi nhánh JPS, hoặc trên trang web của JPS

• Khi bạn nhận tiền nenkin trọn gói, các giai đoạn bảo hiểm trước đó sẽ không còn hợp lệ cho các quyền lợi về lương hưu trong tương lai. Vui lòng cân nhắc cẩn thận khả năng nhận quyền lợi lương hưu trong tương lai trước khi nộp đơn yêu cầu

Câu hỏi thường gặp

1. Nếu khả năng tài chính của tôi không đủ để đóng bảo hiểm thì sao?

Khi thu nhập của bạn quá thấp để có thể đóng góp hoặc có lý do khác, bạn có thể nộp đơn xin miễn đóng góp tại văn phòng thành phố nơi bạn cư trú. Văn phòng chi nhánh của JPS sẽ xem xét thu nhập của bạn trong năm trước và các hoàn cảnh khác. Nếu đơn của bạn được chấp nhận, bạn sẽ được miễn một phần hoặc toàn bộ khoản đóng góp.

2. Tôi có phải đóng thuế nếu rút tiền bảo hiểm trọn gói?

Tiền lương hưu trọn gói cho người không còn cư trú tại Nhật sẽ bị trưng thu thuế 20,42%. Tuy nhiên, bạn có thể yêu cầu hoàn thuế bằng cách nộp “đơn xin hoàn thuế thu nhập khi về hưu” cho sở thuế. (Lương hưu trọn gói trong bảo hiểm quốc dân không bị trưng thu thuế thu nhập.)

Kết Luận

Việc hiểu rõ và tính toán nenkin giúp bạn chủ động trong việc lên kế hoạch tài chính cá nhân, đặc biệt là khi bạn đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản. Hãy đảm bảo theo dõi các khoản nenkin đã đóng để tận dụng tối đa quyền lợi lương hưu của mình.

Hy vọng rằng hướng dẫn này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách tính nenkin và những lưu ý quan trọng trong quá trình làm việc tại Nhật.

👉 Có thể bạn quan tâm: Bí quyết tính thuế thu nhập cá nhân ở Nhật nhanh và dễ hiểu